Opublikowano 4 czerwca 2025
Czy wystarczy przyjmować L. reuteri tylko przez kilka dni w formie kapsułek – czy jogurt jest długoterminowo bardziej sensowny?
Często pojawia się pytanie, czy Limosilactobacillus reuteri można po prostu przyjmować kilka dni w formie kapsułek i czy to na stałe zmienia coś w jelitach. Oto najważniejsze naukowo potwierdzone fakty na ten temat:
1. Przejściowa kolonizacja, brak trwałej zasiedlenia
Wbrew powszechnemu przekonaniu, L. reuteri nie zasiedla jelit trwale, gdy jest przyjmowany doustnie. Wiele badań pokazuje, że nawet szczepy probiotyczne o wysokiej tolerancji i skuteczności zazwyczaj przechodzą przez jelita tylko przejściowo, pod warunkiem regularnego podawania. Po zaprzestaniu przyjmowania wykrywalna ilość tych bakterii znika w ciągu kilku dni do tygodni (Walter i in., 2018; Derrien & van Hylckama Vlieg, 2015).
Wynika to między innymi z faktu, że u ludzi w społeczeństwach zachodnich pierwotne nisze ekologiczne dla tych bakterii zostały utracone przez nowoczesną dietę, leki (zwłaszcza antybiotyki) i standardy higieny (Blaser, 2014). Trwałe zasiedlenie udaje się w tych warunkach rzadko.
Przyjmowanie kapsułek tylko przez kilka dni zazwyczaj nie wystarcza. Liczy się ciągłe dostarczanie, podobnie jak roślina, którą trzeba regularnie podlewać, aby dobrze rosła.
2. Kapsułka vs. jogurt – różnice w działaniu i kosztach
Podczas gdy kapsułki z L. reuteri są wygodną opcją, domowy jogurt oferuje kilka zalet:
- Koszty: Z jednej kapsułki można przez fermentację uzyskać nawet do 20 porcji jogurtu. To sprawia, że jogurt jest znacznie tańszy – zwłaszcza przy codziennym stosowaniu.
- Dawkowanie: Jogurt zawiera wielokrotnie wyższą liczbę drobnoustrojów niż pojedyncza kapsułka. Badania pokazują, że efekty probiotyczne często są zależne od dawki (Ouwehand i in., 2002).
- Dodatkowe metabolity: Podczas fermentacji powstają postbiotyczne substancje takie jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, witaminy z grupy B czy bioaktywne peptydy, które mogą dodatkowo wspierać zdrowie (Wegh i in., 2019).
Wskaźnik przeżywalności probiotyków w żołądku: kapsułki vs. jogurt
Wyzwania dla probiotyków w żołądku
Ludzki żołądek ze swoim kwaśnym pH (około 1,5 do 3,5) stanowi poważną przeszkodę dla doustnie przyjmowanych probiotyków. Wiele szczepów probiotycznych jest wrażliwych na tę kwasowość i może zostać unieczynnionych podczas przejścia przez żołądek.
Przeżywalność w kapsułkach probiotycznych
Badanie analizowało odporność różnych komercyjnych probiotyków na symulowane warunki żołądkowe. Wyniki pokazały, że wiele z tych produktów, zwłaszcza bez powłoki odpornej na sok żołądkowy, miało niską przeżywalność. Niektóre produkty wykazały po 90 minutach w kwaśnym środowisku (pH 2) spadek liczby żywych bakterii nawet o 3 rzędy logarytmiczne, co odpowiada zmniejszeniu o 1000 razy.
Inne badanie potwierdziło, że wiele kapsułek probiotycznych bez specjalnych mechanizmów ochronnych nie jest wystarczająco odporne na kwasy żołądkowe i żółć, co podważa ich skuteczność.
Przeżywalność w fermentowanych produktach mlecznych, takich jak jogurt
W przeciwieństwie do tego fermentowane produkty mleczne, takie jak jogurt, tworzą ochronną matrycę dla bakterii probiotycznych. Badanie wykazało, że szczepy probiotyczne w jogurcie mają wyższą przeżywalność podczas przejścia przez żołądek. Przypisuje się to zdolności buforującej białek mleka i innych składników jogurtu, które podnoszą pH w żołądku i łagodzą działanie kwasu.
Dodatkowo stwierdzono, że połączenie probiotyków z produktami mlecznymi znacząco poprawia przeżywalność bakterii w porównaniu z wodą. W badaniu niektóre szczepy Lactobacillus przeżywały w mleku do 197% lepiej niż w wodzie.
Przeżywalność probiotycznych bakterii podczas przejścia przez żołądek jest kluczowa dla ich skuteczności w jelitach. Badania pokazują, że fermentowane produkty mleczne, takie jak jogurt, zapewniają ochronne środowisko, które łagodzi działanie kwasu żołądkowego i tym samym zwiększa przeżywalność probiotyków. W przeciwieństwie do tego wiele kapsułek probiotycznych, zwłaszcza bez powłoki odpornej na sok żołądkowy, ma niższą przeżywalność.
Dlatego regularne spożywanie probiotycznego jogurtu może być skuteczniejszą metodą korzystania z zalet bakterii probiotycznych.
3. Długoterminowy efekt wymaga długoterminowego stosowania
Wiele udokumentowanych pozytywnych efektów L. reuteri, takich jak produkcja oksytocyny, masa mięśniowa, sen czy nastrój, pojawiło się w badaniach dopiero po kilku tygodniach codziennego stosowania. Działanie opiera się nie tylko na krótkotrwałej kolonizacji, ale na stałej interakcji bakterii z układem odpornościowym, nerwowym jelit oraz osiami hormonalnymi (Varian i in., 2016; Poutahidis i in., 2013).
Podsumowanie:
- Przyjmowanie kapsułek L. reuteri przez kilka dni nie wystarcza, ponieważ szczep zazwyczaj nie zasiedla jelit trwale.
- Dla trwałego efektu konieczne jest regularne dostarczanie.
- Domowy jogurt jest skuteczniejszy, tańszy i zawiera dodatkowe substancje wspierające zdrowie.
- Pozytywne efekty pojawiają się zwykle dopiero po ciągłym stosowaniu przez kilka tygodni.
Źródła:
- Blaser MJ (2014). Missing Microbes. Henry Holt.
- Derrien M & van Hylckama Vlieg JET (2015). Fate, activity, and impact of ingested bacteria within the human gut microbiota. Trends in Microbiology, 23(6), 354–366.
- Ouwehand AC i in. (2002). Probiotic and other functional microbes: from markets to mechanisms. Current Opinion in Biotechnology, 13(5), 483–487.
- Poutahidis T i in. (2013). Microbial symbionts accelerate wound healing via the neuropeptide hormone oxytocin. PLoS One, 8(10):e78898.
- Varian BJ i in. (2016). Beneficial bacteria inhibit cachexia. Oncotarget, 7(9), 11803–11816.
- Walter J i in. (2018). Establishing or Exaggerating Causality for the Gut Microbiome: Lessons from Human Microbiota-Associated Rodents. Cell, 174(4), 800–804.e6.
- Wegh CA i in. (2019). Postbiotics and Their Potential Applications in Early Life Nutrition and Beyond. International Journal of Molecular Sciences, 20(19), 4673.
Komentarze: 0